Dyslexie en ADHD: dubbel speciaal

Kelly is acht jaar. Op school heeft ze het fijn, maar toch voelt ze zich anders dan haar leeftijdsgenootjes. Die vinden lezen makkelijk en zitten rustig boven hun boek. Kelly vindt lezen moeilijk en haar benen wiebelen steeds harder onder de tafel.
Halverwege groep 4 krijgt Kelly onderzoeken omdat ze misschien dyslexie heeft. Na het onderzoek zeggen haar ouders dat ze ook “concentratieproblemen” heeft. Op een dag gaat ze met haar ouders naar IJsselgroep en ontmoet ze Corine die haar een “bewuste beweger” noemt. Dat is het begin van meer rust.
Gezondsheidspsycholoog Corine Zwikker weet nog goed dat ze Kelly voor het eerst zag: “Ze kwam onzeker binnen en straalde uit: ‘Ik kan niks’. Toen ging de ‘puzzelaar’ in mij aan.”
Corine is sinds 2003 verbonden aan IJsselgroep, eerst als orthopedagoog en vervolgens als gedragswetenschapper, veelal binnen het onderwijs. Toen ze zich in 2009 ontwikkelde tot Gezondheidspsycholoog, startte ook de Psychologische Dienst IJsselgroep (PDIJ) waar ze als regiebehandelaar aan de slag ging. Corine: “Ik richt me inmiddels helemaal op de GGZ. Mijn week is gevuld met een mix van diagnostiek en behandeling. Ook denk ik als regiebehandelaar mee met collega’s over de beste trajecten voor hun cliënten. Daarnaast heb ik een belangrijke taak in de scholing van nieuwe gezondheidspsychologen.”
Dubbel speciaal
Corine is graag betrokken bij de behandeling van kinderen waar een overlap zit tussen een leerprobleem én een sociaal-emotioneel probleem. Inderdaad: dubbel speciaal.
Corine: “Kinderen komen vaak binnen met één probleem, in het geval van Kelly dyslexie. Gaandeweg blijkt er soms nóg iets aan de hand te zijn. En dan krijg je het kip-ei verhaal: we zien de dyslexie, maar als een kind concentratieproblemen heeft, is het ook logisch dat een kind niet tot lezen komt. Aan de andere kant: als lezen het probleem is, is het logisch dat een kind zich er steeds moeilijker op kan concentreren omdat het gefrustreerd is.”
Kelly’s ouders twijfelden: had hun kind ADHD? Zelf was Kelly heel duidelijk: “Het lezen lukt niet, maar er is nog iets….” Corine: “We startten met werkgeheugentraining, maar dit gaf weinig verbetering. Het traject dat volgde met de ouders van Kelly kun je vergelijken met het pellen van een ui: We gingen bijvoorbeeld in gesprek met school: zagen zij ook concentratieproblemen buíten het lezen?
Na(onder)zoeken, praten en ‘afpellen’ konden we bij Kelly naast de dyslexie ook ADHD vast stellen. Middels psycho-educatie leerde Kelly wat er aan de hand was. Het stellen van de dubbele diagnose gaf Kelly en haar ouders rust.”
Talentgericht werken
De ADHD van Kelly werd door Corine niet als een probleem aangepakt, maar benaderd als een talent. Het gedachtegoed van de Vlaamse schrijver en pedagoog Luk Dewulf vormt hiervoor de basis. Kelly herkende zichzelf direct in ‘bewuste beweger’.
Corine: “De bewuste beweger, passend ook bij de ADHD, werd vanaf dat moment ingezet in de dyslexiebehandeling: lezen en bewegen werd gecombineerd. Kelly rende van plaatje naar plaatje en las wat er op haar pad kwam.”
Corine zegt lachend: “Het vroeg wat creativiteit van de behandelaar, maar Kelly maakte al snel sprongetjes toen de ADHD er ook mocht zijn!”
Overzicht-inzicht-uitzicht
Corine is een vat vol kennis en beheerst de kunst van het luisteren. Ze is open en ziet de ouders van haar cliënten als partner in het proces: “Ouders hebben een puzzel op te lossen en ik puzzel mee. Zij zitten op een rijdende trein en ik mag even met hen mee. Het is wel fijn als je weet waar de trein naar toe rijdt, daarin geef ik richting en overleg ik steeds met ouders. Soms is er een tussenstation nodig of een wissel. Ik nodig ouders uit om steeds transparant te zijn over wat er hun hoofd gebeurt. Dat doe ik ook.”
Corine blijft steeds kijken wat er nodig is om een kind een stap verder te krijgen: “Ik wil ouders overzicht geven, van daaruit inzicht en dan uitzicht op wat haalbaar en nodig is. Iedereen heeft behoefte aan uitzicht en hóe je daar komt, is belangrijk.”
Ouders leren met de hulp van Corine achter het gedrag van hun kind te kijken en gaan zien hoe ze het vooruit kunnen helpen. Corine: “Eigenlijk gaan ook zij in behandeling want ze moeten wel mee in de sprint die hun kind gaat maken.”
Groei
Met Kelly gaat het goed. En dat komt volgens Corine niet in de laatste plaats door haar ouders: “Zij bleven positief. Ondanks dat er een hoop hobbels op het pad lagen en liggen. Ze hielpen Kelly, door de inzet van groeitaal (https://platformmindset.nl/ ) af van het idee ‘ik kan het niet’ en bogen het om naar ‘ik kan het nú nog niet’. Dat nodigt uit tot ontwikkeling, tot groei, vanuit de eigen talenten van hun kind. Dat is toch prachtig?”
Meer informatie
Heeft u vragen of wilt u meer weten over ‘dubbele diagnose’? Neem dan contact op Corine Zwikker: 06 51 00 58 76, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
De naam Kelly is om privacy redenen gefingeerd.
Tekst: Wendelien Wouters (www.wendelienwouters.nl)